MSDS Belgesi Nedir | Nasıl Alınır | MSDS Örneği

MSDS Belgesi Nedir | Nasıl Alınır | MSDS Örneği

MSDS belgesi, kimyasal bir malzemenin içerdiği sağlık, yangın, reaktivite ve çevresel tehlikeleri belirten ve bu kimyasal ürünlerin güvenli bir şekilde nasıl çalıştırılacağını gösteren belgedir ve Malzeme Güvenlik Bilgi Formu” anlamına gelmektedir.

MSDS Belgesi Nedir?

MSDS, “Material Safety Data Sheet” kelimesinin ilk harflerinden oluşan bir kısaltmadır. Açılımı Malzeme Güvenlik Bilgi Formu olan MSDS belgesikimyasal bir malzemenin yapısı ile ilgili bilgileri içerir. 

MSDS, Kimyasal madde ve karışımların insan sağlığı ve çevre üzerindeki olumsuz etkilerini, olası riskleri ve bu tehlikelere karşı alınması gereken önlemleri içeren bilgi formudur.

MSDS belgesinin kullanılmasındaki amaç, piyasaya sunulan, taşınan ya da depolanan tehlikeli maddelerin bir nevi kimliğini oluşturarak, ortaya çıkabilecek tehlikeli durumlarda yaşabilecekler ve alınması gereken önlemler konusunda rehberlik etmektir. Bu rehberlik, çevre ve insan sağlığı ile yakından ilgilidir.

Bu belge, kimyasal ürünü dağıtan firmaların hem müşterilerine, hem devlete, hem de gönderim yapılacak ülkenin gümrüğüne beyan etmesi için bulundurması gereken bir belgedir. Bir uyarı niteliği de taşımaktadır.

MSDS kimyasal maddelerin güvenli bir şekilde nasıl kullanılacağını açıklayan reçete gibidir.  Yani MSDS açıkladığı ürünün bir kimlik kartıdır ve ürünü kullanacak kişiye/kuruma kılavuzluk etmektedir.

MSDS BELGESİNDE OLMASI GEREKENLER

MSDS belgesinde mutlaka bulunması gereken bilgiler vardır. 

16 ana başlık ve 48 alt başlıktan oluşan malzeme MSDS  belgesi içeriğinde oluşturulan ana başlıklar aşağıdaki gibidir.

• Maddenin/Karışımın ve şirketin/dağıtıcının kimliği- Kimyasal madde içeren ürünün adı, kullanım amacı, tedarikçi firma bilgileri acil durumda ulaşılabilecek yerlerin bilgileri yer almalıdır.
• Zararlılık tanımlanması- “Ciltte kaşınmaya sebep olabilir” örneğindeki gibi ürünü vereceği zararlar açıklanmalıdır.
• Bileşimi/İçindekiler hakkında bilgi– Malzemenin içeriğindeki kimyasal maddeler hakkında genel bilgi bulunmalıdır.
• İlk yardım önlemleri- Malzemeye maruz kalma durumunda uygulanacak ilkyardım yöntemleri, yapılmaması gerekenler ve doktora verilecek bilgiler belirtilmelidir.
• Yangınla mücadele önlemleri- Malzemenin yanmasına karşı koruma önlemleri ve yandığında yangın söndürme yöntemleri hakkında bilgi verilmelidir.
• Kaza sonucu yayılmaya karşı önlemler- Kimyevi malzemenin bir kaza sonucunda çevreye veya insanların bulunduğu alana yayılması durumunda müdahale ve güvenlik önlemleri belirtilmelidir.
• Elleçleme ve depolama- Malzemenin depolanması ve istiflenmesi sırasında alınacak önlemler, depolama sınıfı ve depolama önlemleri hakkında bilgi verilmelidir.
• Maruz kalma kontrolleri/kişisel korunma– İçeriğindeki kimyasal maddelere karşı mesleki maruz kalma sınır değerleri ve gerekli risk yönetimi önlemleri ile ilgili bilgi verilmelidir. Kullanılması gereken kişisel koruyucu donanım, korunma yöntemleri ve sağlık tedbirleri de MSDS belgesi üzerinde bu bölümde açıklanmalıdır.
• Fiziksel ve kimyasal özellikler- Söz konusu kimyasal maddenin görünüş, renk, koku, çözünürlük, yoğunluk, gibi fiziksel ve kimyasal özellikleri tanımlanır.
• Kararlılık ve tepkime- Malzemenin kullanım sırasında veya çevreye yayılması durumunda oluşturabileceği zararlı tepkimeler hakkında bilgilendirmeler yapılmalıdır.
• Toksikolojik bilgiler- Malzemenin solunması, yutulması, cilde teması, göze teması gibi durumlarda zehirleyici özellikleri belirtilmelidir.
• Ekolojik bilgiler- Madde veya karışımın çevreye yayılması durumunda çevreye vereceği etkiler anlatılmalıdır.
• Bertaraf etme bilgileri- Malzemenin çöp ve atık halinde dikkat edilmesi gereken özellikleri hakkında bilgi verilmelidir. .
• Taşımacılık bilgisi- Maddeler veya karışımların karayolu, demiryolu, deniz, deniz yolu veya havayolu ile taşınması için temel sınıflandırma bilgiler verilmelidir.
• Mevzuat bilgisi- Ürüne ait sembol, sembolün açıklaması, R (risk) ibareleri ve açıklamaları, S (güvenlik) ibareleri ve açıklamaları, sınıflandırmasına etki eden maddeler olmak zorundadır.
• Diğer bilgiler- MSDS formu hazırlanırken bilgi alınan kaynaklar, güvenlik bilgi formunu hazırlayan kişi ve sertifika bilgileri, MSDS revizyon bilgileri gibi bilgiler yer alır.

Bu bilgilerin bulunduğu MSDS belgesi, ürünü alan, depolayan, kişi/firmaların her aşama için önlemi yeterli oranda almasını sağlaması açısından önemlidir. 

MSDS belgesinin bir ürün için TSE’den onaylama gerekmektedir. Hazırlayacak kişinin de TÜRKAK tarafından belgelendirilmiş olması şarttır. Bu formların takibinin düzenli olarak yapılması gerekirken, MSDS belgesi her firmaya ve her ürüne özel olarak hazırlanmalı ve kontrolleri belirli bir periyotta yapılmalıdır.

MSDS BELGESİ NASIL ALINIR?

MSDS belgesi nasıl alınır sorusunun yanıtına gelirsek…

Türkiye’de MSDS formu hazırlanması, içerik ve hazırlama yetkileri “Zararlı Maddeler ve Karışımlara İlişkin Güvenlik Bilgi Formları Hakkında Yönetmelik” ile belirlenmiştir.

MSDS, kimyasal maddenin üreticisi veya tedarikçisi tarafından hazırlanmalı ve kullanıcılara verilmelidir. Bu şart, Zararlı Maddeler ve Karışımlara İlişkin Güvenlik Bilgi Formları Hakkında Yönetmeliğin 5. maddesinde belirtilmiştir.

Alınan her kimyasal madde için üreticiden veya tedarikçi firmadan Türkçe hazırlanmış MSDS formu isteme hakkı vardır. Bu nedenle MSDS hazırlanırken sadece kimyasal madde hakkında bilgi sahibi olan değil, herkesin okuyacağı düşünülerek bilgilerin açık, anlaşılır ve doğru olmasına dikkat edilmelidir.

MSDS BELGESİ ÖRNEĞİ

MSDS belgesi örneği, belgenin hazırlaması sırasında kullanılabilecek bir dokümandır. Söz konusu malzeme güvenlik bilgi formlarının tip ve şekil olarak bir standardı yoktur. Çok sayıda farklı MSDS örneği özellikle internette karşınıza çıkabilir. Bu örneklerden en açık ve anlaşılır olanını tercih edip düzenlemek tamamen size kalmış.